[ Pobierz całość w formacie PDF ]
i kulturowego zasługujące na ochronę ze względu na ich walory widokowe i estetyczne.
Pomnikami przyrody są pojedyncze twory przyrody ożywionej i nieożywionej lub ich
skupienia o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub
krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród
innych tworów, okazałych rozmiarów drzew, krzewy gatunków rodzimych lub obcych,
zródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie.
Do pomników przyrody ożywionej należą: pojedyncze krzewy, drzewa i grupy drzew
odznaczające się sędziwym wiekiem, wielkością, niezwykłymi kształtami lub innymi
cechami, a także zabytkowe aleje drzew. Natomiast do pomników przyrody nieożywionej
należą: największe głazy narzutowe, tzw. erratyki oraz interesujące formy powierzchni ziemi
np. - zródła, wodospady, jary, skałki, wywierzyska, przełomy rzeczne, jaskinie, odkrywki itp.
W Polsce znajduje się ok. 33 tys. pomników przyrody, z czego najwięcej jest pojedynczych
drzew i grup drzew.
W 2004 r. rozpoczęto też wprowadzanie w Polsce europejskiej formy ochrony przyrody -
obszarów Natura 2000, na których chroni się te elementy przyrody, które są zagrożone
w skali Europy. Docelowo takie obszary obejmą prawdopodobnie ok. 15-20% powierzchni
kraju.
Sieć obszarów Natura 2000 obejmuje:
- obszary specjalnej ochrony ptaków,
- specjalne obszary ochrony siedlisk.
Obszar Natura 2000 może obejmować część lub całość obszarów i obiektów objętych
formami ochrony przyrody (wymienionych w ustawie).
W Polsce utworzono dotychczas 72 obszary specjalnej ochrony ptaków, a polski rząd zgłosił
Komisji Europejskiej zamiar utworzenia 184 specjalnych obszarów ochrony siedlisk.
Zdaniem przyrodniczych organizacji pozarządowych w Polsce powinno powstać około 140
obszarów ptasich i około 400 obszarów siedliskowych .
Niezmiernie ważnym dopełnieniem w systemie ochrony przyrody jest gatunkowa
ochrona zwierząt, grzybów i roślin. W Polsce około 400 gatunków zwierząt objętych jest
ochroną. Najcenniejsze z nich jak np. niedzwiedz, ryś, wilk, umieszczone są w Polskiej
Czerwonej Księdze Zwierząt. Spośród gatunków roślin chronionych warto wymienić takie
drzewa jak cis, modrzew polski, limba. Gatunki najcenniejsze i zagrożone wyginięciem
umieszczone są na Czerwonej Liście Flory Polskiej. Czerwona księga jest rejestrem
zagrożonego życia. Zawiera listę ginących gatunków zwierząt i roślin wraz z ich dokładnym
opisem i mapami rozmieszczenia. Określa stopień zagrożenia poszczególnych gatunków,
rzadkość ich występowania oraz stosowane i proponowane sposoby ochrony.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
Parki narodowe w Polsce
Zestawienie tabelaryczne parków narodowych w Polsce.
Nazwa parku Rok Powierzchnia Najciekawsze przedmioty
L.p. Lokalizacja
narodowego utworzenia (km) ochrony
1. Babiogórski 1954 33,92 Zawoja Naturalne piętra roślinno-
klimatyczne, kosodrzewina,
ryś, cietrzew, głuszec;
rezerwat biosfery UNESCO
2. Białowieski 1947 105,02 Białowieża Naturalna puszcza
mieszana, żubr, łoś, ryś,
wilk;
rezerwat biosfery UNESCO
wpisany na listę
Zwiatowego Dziedzictwa
Ludzkości
3. Biebrzański 1993 592,23 Osowiec Rozlewiska, torfowiska
i bagna z dziką fauną i florą
4. Bieszczadzki 1973 292,02 Ustrzyki Zmieniony układ pięter
Górne roślinnych, 800 gatunków
roślin (w tym endemiczne)
rezerwat biosfery UNESCO
5. Bory 1996 47,98 Charzykowy Rozległe kompleksy leśne
Tucholskie złożone głównie z lasów
iglastych, liczne jeziora
6. Drawieński 1990 113,42 Drawno Puszcza Drawska z
jeziorami rynnowymi,
ostoje bobra, wydry, orła
7. Gorczański 1981 70,30 Poręba Pierwotna puszcza
Wielka jodłowo-bukowa, żbik,
gronostaj, głuszec
8. Gór Stołowych 1993 63,39 Kudowa- Unikalne ostańce i
Zdrój labirynty skalne, flora
torfowisk wysokich
9. Kampinoski 1959 385,44 Izabelin Puszcza Kampinoska z
wydmami śródlądowymi
i terenami bagiennymi
rezerwat biosfery UNESCO
10. Karkonoski 1959 55,76 Jelenia Góra Ostańce skalne, kotły
[ Pobierz całość w formacie PDF ]